Đặc tính của tụ điện và cách phân loại:
Tụ điện có các đặc tính và thông số kỹ thuật khác nhau, việc tìm hiểu chúng là rất cần thiêt. Việc đọc thông tin trên một tụ điện đôi khi là không dễ dàng, đặc biệt liên quan đến màu sắc hoặc mã số. Để xác định đúng các đặc điểm này, chúng ta cần tuân theo các hướng dẫn sau:
1. Xác định chủng loại:
Bắt đầu bằng cách xác định chủng loại của đình tụ điện,, như là gốm, film, nhựa hoặc điện phân. Bước đầu sẽ giúp bạn thu hẹp đặc tính cụ thể của tụ điện.
2. Điện dung (C)
Giá trị điện dung (C) rất quan trọng. Nó được đo bằng đơn vị pico-farad (pF), nano-farad (nF) hoặc micro-farad (μF) và được đánh dấu trên thân tụ điện dưới dạng số, chữ cái hoặc dải màu. Hãy nhớ rằng dung tích thực tế có thể thay đổi.
3. Điện áp hoạt động (WV)
Điện áp hoạt động chỉ ra điện áp liên tục tối đa, DC hoặc AC, mà tụ điện có thể chịu được mà không bị hỏng trong suốt tuổi thọ hoạt động của nó. Chú ý đến điện áp hoạt động DC (WVDC) được in trên thân tụ điện. Hãy nhớ rằng các giá trị điện áp AC và DC không giống nhau và sự vượt quá điện áp hoạt động có thể dẫn đến hỏng tụ điện.
4. Sai số (±%)
Đánh giá sai số chỉ ra mức điện dung thực tế có thể thay đổi so với giá trị danh nghĩa (giá trị công bố). Nó được biểu thị dưới dạng giá trị cộng hoặc trừ trong khoảng pico-farad (±pF) cho tụ điện có giá trị thấp và dưới dạng phần trăm (±%) cho tụ điện có giá trị cao hơn. Ví dụ, một tụ điện 100µF với sai số ±20% có thể dao động từ 80μF đến 120μF và vẫn nằm trong giới hạn sai số.
5. Dòng rò
Tụ điện có một dòng rò, đó là dòng DC nhỏ rò qua lớp cách điện. Dòng này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của mạch. Một số tụ điện, như loại film hoặc nhũ, có giá trị điện trở cao (Rp). Các loại khác, như tụ điện điện phân, có dòng rò cao.
6. Nhiệt độ làm việc (T)
Biến đổi nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến giá trị điện dung của tụ điện do nhiệt độ tác động đến tính chất điện môi bên trọng tụ điẹn. Cần đảm bảo tụ điện hoạt động trong phạm vi nhiệt độ quy định, thông thường là từ -30°C đến +70°C. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của tụ điện.
7. Hệ số nhiệt độ (TC)
Hệ số nhiệt độ đo lường sự thay đổi điện dung trong một phạm vi nhiệt độ. Nó được biểu thị bằng phần triệu trên độ C (PPM/oC)hoặc dưới dạng phần trăm thay đổi. Một số tụ điện thể có hệ số nhiệt độ dương hoặc âm, trong khi một số khác không đổi trong một phạm vi nhiệt độ cụ thể (tụ điện loại 1).
8. Phân cực
Các tụ điện điện phân, như tụ điện điện phân nhôm, yêu cầu phân cực đúng. Đảm bảo kết nối đúng cực của tụ điện (cực dương và cực âm của tụ điện) khi sử dụng. Phân cực không đúng có thể dẫn đến hỏng tụ điện.
9. Điện trở nối tiếp tương đương (ESR)
ESR đại diện cho trở kháng AC của một tụ điện ở tần số cao. Nó bao gồm điện trở từ vật liệu điện môi, dây dẫn terminal, kết nối, và điện trở của tấm tụ điện. ESR ảnh hưởng đến khả năng dẫn điện của tụ điẹn, đặc biệt trong các mạch công suất và chuyển đổi.
10. Biện pháp phòng ngừa an toàn
Khi làm việc với tụ điện, đặc biệt là những tụ lớn, cần hết sức cẩn thận. Các tụ điện lớn có thể lưu trữ một lượng điện lớn, ngay cả khi nguồn cấp điện đã được ngắt. Tránh chạm vào các đâù dẫn của các tụ điện có giá trị điện dung vượt quá 0.1μF mà không chuyển môn hoặc sự hướng dẫn cụ thể.
Cần nhớ rằng, hiểu về các đặc tính của tụ điện là rất quan trọng để lựa chọn tụ điện phù hợp cho mạch điện tử và đảm bảo hoạt động của chúng an toàn và hiệu quả.